Black Friday, Cyber Monday, Cyber Week, … Eén voor één zijn het promotiemomenten die overgewaaid kwamen uit de Verenigde Staten. Ondertussen zijn ze ook bij ons goed ingeburgerd. In hun land van herkomst volgen ze op Thanksgiving, het familiefeest dat in de Verenigde Staten plaatsvindt op de vierde donderdag van november. Dit jaar valt Black Friday dus op 29 november, maar winkels en online boetieks voeren de hele maand lang promoties uit, wat de kooplust van de consumenten aanmoedigt en het pad effent voor oplichters. Dankzij de volgende vijf tips kunt u goede zaakjes doen zonder het slachtoffer te worden van cyberoplichters.
1. Open niet eender welke link
Black Friday of niet, phishing is ondertussen helaas een beproefde techniek bij oplichters. U ontvangt een e-mail, bijvoorbeeld met een onweerstaanbare korting of een bericht over de levering van een pakje, maar als u klikt op de bijgevoegde link, komt u terecht op een valse site, met de bedoeling daar uw persoonlijke informatie te ontfutselen: wachtwoord, krediet- of betaalkaartnummer, adres, geboortedatum, ... U kunt het aantal pogingen tot phishing beperken door een goede spamfilter te installeren. Klik nooit op links of bijlagen in een e-mail die u niet herkent. Controleer altijd het e-mailadres van de afzender en niet alleen de naam in uw e-mailbox.
2. Opgelet met berichten op uw smartphone
Phishing kent vele varianten, die helaas steeds vaker voorkomen, zoals vishing (telefonisch contact) en vooral smishing. Voor dit laatste geval sturen de oplichters u een bericht via sms of een andere berichtendienst (Messenger, WhatsApp, Instagram, ...) en doen zich bijvoorbeeld voor als een familielid, uw favoriete winkel of zelfs de CardStop-dienst. Controleer altijd de identiteit van de afzender voordat u op een link in een bericht klikt.
Ook als u in de mobiele applicatie van Beobank een bevestigingsverzoek ontvangt voor een transactie waarvoor u niet het initiatief genomen heeft, kunt u de transactie weigeren en als frauduleus melden. Om veiligheidsredenen raden wij u aan zo snel mogelijk Cardstop te bellen op 078 170 170 om uw kaart te blokkeren.
Zorg ervoor dat u elke bevestigingsaanvraag zorgvuldig leest en zowel het bedrag als de naam van de handelaar controleert voordat u de transactie bevestigt. Bijvoorbeeld, als u een aankoop doet bij Coolblue, moet de naam van de handelaar overeenkomen met de naam van het bedrijf. Als een ongebruikelijke naam verschijnt, zoals een bedrijf dat gespecialiseerd is in geldtransfers zoals Remitly, Revolut of Western Union, is het verstandig de transactie niet te bevestigen.
3. Controleer de betrouwbaarheid van de online shop
Winkels zijn bijzonder actief tijdens de periode rond Black Friday en u kunt aldus vaak een goede deal vinden of een product op de kop tikken dat anders niet beschikbaar is in de winkel. Om onaangename verrassingen te voorkomen moet u echter uiterst voorzichtig blijven. Op een marktplaats (zoals Amazon) kunt u de beoordelingen van andere gebruikers controleren. In een e-shop zijn er enkele signalen die u goed in de gaten moet houden:
- De aanwezigheid van juridische informatie (bedrijfsnaam, btw-nummer, ...),
- De algemene voorwaarden,
- De contactmogelijkheden (adres, e-mail, ...)
- En de beveiligde omgeving (internetadres beginnend met https en een gesloten hangslotsymbool in de browser).
Om de betrouwbaarheid van een website te controleren, kunnen tools zoals http://www.whois.com en http://www.dns.be waardevolle informatie bieden. Bovendien wordt het aanbevolen om bijzonder voorzichtig te zijn met advertenties op sociale netwerken, waar frauduleuze sites vaker kunnen voorkomen. Ten slotte kunnen beoordelingsplatformen zoals Trustpilot ook een goed overzicht geven van de kwaliteit van een website.
4. Verstuur nooit kopieën van uw kaarten
Een van de vele technieken die fraudeurs gebruiken, is identiteitsdiefstal. In dat geval misbruikt de oplichter uw persoonlijke gegevens om een bankrekening te openen of een krediet aan te vragen. Een van de gebruikelijke manieren om aan die informatie te geraken is – naast phishing – het bemachtigen van een kopie van uw identiteitskaart. Daarom is het altijd raadzaam om die nooit per e-mail of via een bericht op WhatsApp, Facebook, enzovoort te versturen. Doet u het toch, blokkeer dan uw identiteitskaart via de DocStop-dienst en bestel een nieuwe kaart bij uw gemeente.
Wees ook heel voorzichtig met uw bankkaart. Stuur geen kopie en geef geen informatie (kaartgegevens, wachtwoord, digipass-code, ...) aan wie dan ook. Onder geen enkel voorwaarde zal een werknemer, een adviseur van de bank of de politie naar uw huis komen om u te vragen uw kaart of digipass, itsme, of mobiele bevestiging te gebruiken om frauduleuze transacties te annuleren of een terugbetaling te ontvangen.
5. Controleer het internetadres
Vooral in deze koopjesjachtperiode aarzelen oplichters niet om nepadvertenties te maken die u naar een website sturen die helemaal fake is, maar er net zo uitziet als het origineel. Controleer altijd het exacte internetadres en let op de details, zoals de openbare dienst Safe on Web aangeeft: coo1blue.be of coolblu.be zijn bijvoorbeeld niet de domeinnaam van de beroemde online elektronicawinkel coolblue.be. Merk op dat deze fraude zelfs de resultaten van zoekmachines (Google, Bing, Yahoo, ...) kan beïnvloeden.
