Winkelcentra houden stand
Begin 2025 waren 21.546 winkelruimtes onbenut, aldus de nieuwste inventarisatie van Locatus. Na de coronacrisis zag het er nochtans even goed uit: sinds piekjaar 2021 (11,8%) daalde de leegstand licht, maar nu is er weer een forse stijging. De faillissementen van een aantal grote retailers (van Fun tot Esprit) hebben daar veel mee te maken, maar opvallend is dat de winkelcentra wonderwel gespaard blijven. Daar bedraagt de leegstand gemiddeld 6,7%, bij Shopping Ring Kortrijk staat zelfs maar 2% van de winkelruimtes leeg.
Een belangrijke nuance is dat Locatus ook bankfilialen als winkels telt. Ondanks de digitalisering kende België lange tijd nog altijd een relatief groot aantal bankvestigingen, maar dat veranderde vorig jaar. ING schrapte ruim honderd vestigingen en de fusie van AXA en Crelan resulteerde in de sluiting van nog eens bijna honderd filialen.
Retail alleen geen oplossing
De leegstand is niet gelijkmatig verdeeld over het land: de centra van middelgrote steden hebben het zwaarst te lijden, met een gemiddelde leegstand van 17,5%. Uitschieter daar is Péruwelz (32,8%), maar ook de rest van Henegouwen blijft een probleemgebied. Zo staat zelfs in Charleroi – nochtans een van de grootste steden van België – meer dan een derde van de winkelpanden leeg (36,2%).
De aanhoudende leegstandsproblematiek vormt een grote uitdaging voor de Belgische binnensteden. Gezien de structurele veranderingen in het retaillandschap is het volgens Locatus onrealistisch om te verwachten dat alle leegstaande panden opnieuw door retailers worden ingevuld. Er zullen alternatieve oplossingen nodig zijn, zoals de transformatie van winkelpanden naar woon- en werkruimtes, of de herontwikkeling tot multifunctionele centra.